Vefa Zat ve Mehmet Ördekçi aynı çilingirde
Grand Korçi
- İÇ/MEYHANE/GECE
FADE IN
Tavana asılı at arabası tekerleği şeklindeki avizenin loş bir şekilde aydınlattığı meyhane. Duvarlarındaki dolaplarda boş rakı şişeleri dizili. Girişin biraz ilerisinde ve sağda meze dolabı, üzerinde dizili tabaklar, arkasındaki duvar raflarında rakılar. Fonda Müzeyyen Senar’dan Sakın Geç Kalma Erken Gel çalmaktadır. Bembeyaz üniforma giymiş gençten bir KOMİ gelenleri kapıda karşılamaktadır.
KOMİ
Hoş geldiniz efendim! İyi akşamlarınız olsun.
2. İÇ/MEYHANE – 5 NUMARALI MASA/GECE
Dört kişilik masada iki kişi oturmaktadır. Masanın ortasında içi tuz dolu, ağzı açık ahşap tuz kabı. Açılmamış servis tabakları ve bir şişe su. 70’li yaşlarda beyaz saçlı, takım elbiseli, kravatlı, yakasında mendil, geniş çerçeveli gözlükleri ve elinde sigarası ile VEFA ZAT. Karşısında at kuyruğu yapmaya çalıştığı dağınık saçları, yorgun ve hırpani görünüşü, ellili yaşlarda gösteren, bisiklet yaka kazağı ile MEHMET ÖRDEKÇİ.
VEFA ZAT
Mehmet Beyciğim, anlaşılan o ki ikimiz de ekildik bu akşam. Siz nereden tanıyordunuz Serap Gerçek’i?
MEHMET ÖRDEKÇİ
Ben de tanımıyorum açıkçası. Telefonumu bulmuş, ille de görüşmek istedi. Arka arkaya 7 kez telefon açınca artık kaçış yok dedim.
(Saatine bakar)
Son telefonunda meyhane adresini hatta masa numarasını verdi ve kapatırken Vefa Zat da bizimle olacak, umarım mahsuru yoktur deyip kapatıverdi.
VEFA ZAT
Mehmet Beyciğim, çok benzerini bana da yaptı. Sonra aldı beni bir merak. Mehmet Ördekçi Beyefendi kimdir diye sordum soruşturdum.
MEHMET ÖRDEKÇİ
Bir sonuca varabildiniz mi bari?
VEFA ZAT
Mehmet Beyciğim, affınıza mağruren ortak tanıdığımız bir kaç genç arkadaşımdan ziyadesiyle malumat geldi sizin hakkınızda.
(Sigarasını söndürür ve yenisini yakar)
MEHMET ÖRDEKÇİ
Estağfurullah. Yalnız ben sizi uzaktan da olsa takip ederdim eskiden beri. Mahpusluk günlerinde yemek işi bir dönem benim sorumluluğumdaydı, cezaevi şarabı yapmak için kütüphanedeki bir kitabınız işime yaramıştı.
(Dışarıya bakarak gülümser)
İsminizi duyunca bir bağlam kurmaya çalıştım kendim ve gizli hayranımızla. Hiçbir ipucu bulamayınca ben de kedinin ölümü meraktandır dedim. İşte baş başayız. Aslında hemen dağılabiliriz de.
VEFA ZAT
Mehmet Beyciğim, hayatımda sırt çevirdiğim çilingir sayılıdır. Ortak noktamız Serap Gerçek’in de bir bildiği vardır elbet.
MEHMET ÖRDEKÇİ
Çilingir kelimesini duymayalı ne kadar uzun zaman oldu. Sanırım rakı sofrası ya da rakı masası derdim, cümleye ben başlasaydım.
VEFA ZAT
Çeşnigirden yani çeşnicibaşıdan gelir çilingir. Çeşnigirin sofrasına tadımlık miktarlarda gelen yemeklere ve tepsilere benzediği için çilingir sofrasına dönmüş zamanla.
MEHMET ÖRDEKÇİ
Cezaevinde hırsızlar arasında bildiğimiz çilingirlerin ayrı statüsü vardı ben Afyon’dayken. Her kilidi çözdükleri için diğer hırsızlar bunlara hürmet gösterirdi. Onu hatırladım birden.
MEHMET ÖRDEKÇİ
Rakı masasında bir tek gönül kilidi çözülür Mehmet Beyciğim.
(Parmakları arasında sigara olduğu halde garsona el eder.)
Baksanıza daha bir duble içmeden dil bağımız da çözülmek üzere. Eh o zaman vakti keraheti kaçırmayalım.
3. İÇ/MEYHANE – 5 NUMARALI MASA/GECE
GARSON EMİN gülerek masaya yaklaşır.
VEFA ZAT
Mehmet Beyciğim, tahmin ediyorum ki bir 35’lik ikimize kafi gelir bu akşam. Ne dersiniz?
MEHMET ÖRDEKÇİ
(Kafasını camdan tarafa çevirmiş, boşluğa bakmaktadır. Adını duyunca gülümseyerek döner.)
Vefa Bey çok uzun zamandır sağlık sorunlarım nedeniyle içemiyorum bu mereti ama bu akşam bir rakı üstadının gözetimindeyim nasılsa. Söz sizde.
VEFA ZAT
Çok naziksiniz, teveccühünüze mahcup olmam inşallah.
GARSON EMİN
(Vefa Zat’a doğru bakarak tanıdığını belli edercesine sorar.)
Rakınızı karafta getiriyorum değil mi efendim?
VEFA ZAT
(Garsonu tanıdığını belli edercesine gülümser)
Zahmet olmazsa Emin Bey kardeşim.
4. DIŞ/MEYHANE ÖNÜ/GECE
Meyhanenin yarı açık kapısından içeriye tekir bir kedi süzülür.
5. İÇ/MEYHANE – 5 NUMARALI MASA/ GECE
Masada birkaç tabak meze ve karafta rakı. Vefa Zat rakı doldurmaktadır.
VEFA ZAT
Mehmet Beyciğim kararında ve usulünce içilirse kimi onulmaz derde bile şifadır rakı.
MEHMET ÖRDEKÇİ
Vallahi bu yaşıma kadar, karar ve usul konusunda pek başarılı olduğum söylenemez Vefa Bey.
VEFA ZAT
(Rakıların servisini bitirmiştir. Sevecen bir şeklide Mehmet Ördekçi’ye baktığı halde eli sigara paketine gider ve bir sigara yakar )
Bu konu pek öyle değil sanki. Zira hikayenizi anlattığınız o beş metrelik yazıya bakarsak, en azından usul, erkan konusunda uyum yeteneğinizin gelişmiş olduğunu düşündüm.
MEHMET ÖRDEKÇİ
O sizin hüsnü niyetiniz Vefa Bey.
(Kadehini kaldırır ve Vefa Zat’a doğru uzatır.)
Neyse biz, sağlığa ve bilmediğimiz bir sebeple bizi buluşturan Serap Gerçek’e içelim.
VEFA ZAT
Yo, ilk defa bir araya gelen iki yabancının peşrevi bir nameyle açılsa gerek. Uygun düşer gibi geldi.
(Ağzı açık tuz kabını masanın ortasına koyar ve bir tutam tuz alır.)
İçelim ab-ı hayatı, neşe verir bedene,
Ne mutu bunu icad edene,
Bunu icad eden bir pir,
Akşamları iki, sabahları bir,
Artsın eksilmesin
Taşsın dökülmesin
Allah kimseyi meyhanesiz memlekete düşürmesin
6. İÇ/MEYHANE/GECE
Tekir kedi masalar arasında yavaşça süzülmektedir.
7. İÇ/MEYHANE-5 NUMARALI MASA/GECE
Tekir kedi Mehmet Ördekçi’nin yanındaki boş sandalyeye zıplar. Mehmet Ördekçi sakin ve yavaşça elini kedinin başına koyar.
MEHMET ÖRDEKÇİ
Bir de kedisiz.
VEFA ZAT
Amin.
(Avucundaki tuzu aldığı tuzluğa bırakır. Kadeh tokuştururlar.)
Bilir misiniz, masaya tuz koymak çok eski bir meyhane geleneğidir. Masanın bereketli olmasını simgeler. Şimdi artık pek kalmadı bu adeti sürdüren.
MEHMET ÖRDEKÇİ
Artık tuz bile kokuyor ya, onun için olabilir mi?
VEFA ZAT
Ağır girdiniz Mehmet Beyciğim. Madem rüzgarlı oturdunuz masaya, o vakit sohbetin ateşini de harlayalım biraz. Kuzum bu döneklik meselesi nedir allasen.
MEHMET ÖRDEKÇİ
(Kadehinden büyük bir yudum alır. Kedi kucağında olduğu halde kedinin başını okşamaktadır)
Size abi diyebilir miyim? Siz de bana Memet derseniz sevinirim.
VEFA ZAT
Demek sen de isminden safra atanlardansın, rahmetli Süreya gibi. Sevdim bunu.
MEHMET ÖRDEKÇİ
Valla ben atmadım. Nüfus memurunun acelesi varmış sanırım.
(Gülümser)
Vefa abi, ben gidebileceğim her yerin sınırına kadar gittiğim için dönebildim. Yola bile çıkamayanların tezviratı bu döneklik meselesi. Bunun bir de tamlaması var. ‘Kafayı yemiş’ eklerler önüne. Yapıştı kaldı üstüme bunlar ama gülüp geçiyorum.
VEFA ZAT
Aslında tam bir ehlikeyf tepkisi bu Memet. Kendinden emin ve sakin. Tebrik ederim gerçekten.
MEHMET ÖRDEKÇİ
Eh madem peşrev faslındayız ben de sana sorayım Vefa abi, sen aristokrat mısın?
VEFA ZAT
(Bir eliyle gözlüğünü yüzüne yerleştirir gibi bir hareket yapar ve bir kahkaha atar.)
15 yaşında komi olarak çalışmaya başlayan bir çocuk ne kadar aristokrat olursa o kadar diyelim Memetçiğim. Barmenler işçi sınıfının aristokratlarıdır diye bir laf vardır bizim meslekte. Bir aristokrat gibi kültür, görgü, incelik, gusto sahibi olmaya zorlar insanı barmenlik. Yoksa sınıfsal olarak, haşa kendimi öyle bir yerde görmek istemem. Tabiatıma aykırı. 15 yaşından beri ırgat gibi çalışan aristokrat mı olur?
(Bitmek üzere olan sigarasını söndürür, yenisini yakar)
Ama Kraliçe Elizabeth gibi pek çok aristokrata servis yapmışlığım vakidir. O da mesleğin icabıdır. Ancak gurur duyarım bununla.
8. İÇ/MEYHANE – MEZE DOLABI ÖNÜ/GECE
Garson HRİSTO’nun kulağına eğilmiş bir şeyler söylemektedir. HRİSTO, Vefa Zat’ın bulunduğu masaya doğru bakar ve mutafa doğru seğirtir.
9. İÇ/MEYHANE 5 NUMARALI MASA/GECE
HRİSTO elinde bir tabakla Vafa Zat’ın başındadır.
HRİSTO
Vefa Beyciğim hosgelmissiniz, fark etmedim kusura bakmayınız. Nasılsınız, afiyettesiniz insallah?
VEFA ZAT
(Elini Hristo’nun koluna koyar)
Çok teşekkür ederim Hristo. Yok bir yaramazlık. Genç bir arkadaşımla laflıyoruz biraz. Gerçi biraz tuhaf bir karşılaşma oldu ama anlatırım sonra detaylarını.
HRİSTO
Vefa Beyciğim lakerda yapmis idik geçenlerde, sizle paylaşmamak olmaz.
(Elindeki tabağı özenle masanın ortasına bırakır.)
Afiyet olsun.
VEFA ZAT
(Çatalının ucuyla lakerdadan bir parça alır ve tadına bakar)
Ellerin dert görmesin Hristocuğum lokum gibi olmuş maşallah.
MEHMET ÖRDEKÇİ
Vefa abi sizin camiada beyefendiciğim, hanımefendiciğim küçültme sıfatını kullanmak şart mıdır?
VEFA ZAT
(Yine eliyle gözlüğünü yüzüne yerleştirir ve bir kahkaha atar. )
İlahi Memetçiğim. Çocuklar ironi sevdiğini söylemişlerdi bana ya, haksız değillermiş. Bundan sonra sana yoldaş mı desem acaba?
MEHMET ÖRDEKÇİ
(Kıkırdamaya başlar ve rakısından bir yudum daha alır.)
Vefa abi ağları havalandırdın beşinci dakikada, şapka çıkarıyorum. Diyecek bir şey yok. Hazır yoldaşlık faslına girmişken bir soru daha sorayım ben de. Abi sence rakı devrimci midir ?
VEFA ZAT
(Rakı kadehini elinde döndürerek düşünür.)
Yoldaş Memet, mesela absent için devrimcidir diyebiliriz, votka da keza öyle ama rakı için olsa olsa evrimcidir denilebilir zannımca.
MEHMET ÖRDEKÇİ
Niye öyle dedin?
VEFA ZAT
Çünkü rakı, masayı yatay keser. Çilingirde kimsenin statüsü yoktur. Çilingirde herkes eşit, herkes farklıdır aynı zamanda.
MEHMET ÖRDEKÇİ
Başka bir dünya mümkün yani.
VEFA ZAT
Rakı içerken bütün dünyalar mümkün elbette. Rakı evrimcidir, çünkü aceleye gelmez. Bira gibi şıpın işi içemezsin mesela. Ön hazırlık gerekir. Mekan, zaman, meze ve en önemlisi birlikte içilecek insanı aynı anda olduramazsan olmaz. Adım adım örülür rakı masasında sohbet, dostluklar, sevdalar hatta kavgalar.
MEHMET ÖRDEKÇİ
Vefa abi, somut koşulların somut tahliline girer bu söylediklerin, haberin olsun. Sonra sana da dönek demesinler beyefendicikler, hanımefendicikler.
VEFA ZAT
(Yine gözlük hareketini yapar ve gülümser.)
Yoldaş, ben gidebileceğim her yerin sınırına kadar gittiğim için dönebilirim. Sorun yok.
MEHMET ÖRDEKÇİ
Ben ironiyi severim ama nüktedanlıkta senin üstüne bez dokuyamam Vefa abi. Haydi sağlığına.
VEFA ZAT
( Kadehini kaldırır ama tokuşturmaz. Öbür eliyle gözlüğünü düzeltir.)
içmesini bilene zevk-ü sefadır rakı,
içmeyi bilmeyene cevr-ü cefadır rakı.
bir münasip miktarı muhabbet anahtarı,
kaçırırsan ayarı, cana ezadır rakı.
ne dert kalır ne keder, içeni mes’ut eder,
içebilirsen eğer, ruha ciladır rakı.
nükte, cinas anlayan, ahengi bezme uyan,
içip zırvalamayan, işte onadır rakı.
Haydi bakalım yoldaş gittiği yer dert görmesin.
10. DIŞ/SOKAK/MEYHANE
Üzerinde etek, bluz ve sade bir çanta olduğu halde SERAP GERÇEK ağır adımlarla meyhanenin bulunduğu sokakta yürümektedir. Meyhanenin önüne gelince hafif duraksar ve içeriye bakar. Vefa Zat ve Mehmet Ördekçi kadeh tokuşturmaktadır. KOMİ VEDAT, SERAP GERÇEK’i fark eder.
KOMİ VEDAT
Serap Hanım hoş geldiniz. Buyrun efendim.
SERAP GERÇEK
Teşekkür ederim Vedat. Acil bir işim var başka bir akşam uğrayacağım.
KOMİ VEDAT
Misafirleriniz sizi soruyorlardı. Not iletmemi ister misiniz?
SERAP GERÇEK
Sana dediğimi söyle ve lütfen kusura bakmasınlar.
11. İÇ/MEYHANE 5 NUMARALI MASA/GECE
Komi Vedat masa başında Vefa Zat ile Mehmet Ördekçi’ye bir şeyler anlatmaktadır. Her ikisi de Komi Vedat’ı dinler ve sonra kaldıkları yerden sohbete devam ederler.
VEFA ZAT
Serap Hanımın bizi ektiği de resmileşmiş oldu böylelikle.
MEHMET ÖRDEKÇİ
Eee misafir umduğunu değil bulduğunu yermiş misali, biz de lakerdayı hüplettik fena mı oldu Vefa abi. Varsın Serap’ta gerçek olmasın ne gam. Hem ben hayatımın ilk lakerdasıyla müşerref olmanın hazzını Serap Hanımla paylaşmak istediğimden de emin değilim.
VEFA ZAT
Gerçekten daha önce hiç lakerda yemedin mi?
MEHMET ÖRDEKÇİ
(Hınzırca gülümser)
Başka haltlar yemekten buna sıra gelemedi bir türlü. Bir de cezaevi menülerine Yahudi, Rum işi diye sokmamış olabilirler.
VEFA ZAT
(Gözleri dolmuş halde Mehmet Ördekçi’ye bakmaktadır.)
Ne kadar farklı hayatlarımız olmuş. Ben pırıltılara, ışıklara boğulan salonlarda bir ömür geçirdim, kim bilir belki de sen gün ışığına hasret yıllar yaşadın.
MEHMET ÖRDEKÇİ
Sen yaşadığın hayattan pişman mısın Vefa abi?
VEFA ZAT
Değilim genç adam. Hem de hiç.
MEHMET ÖRDEKÇİ
Vefa abi, benim yazgım her şeyi uçlarda, sıra dışı, tahkiye kıymetini haiz yaşamak. Böyle olunca lakerdayı, topiği bırak, pencereden bile mahrum kalırsın elbet ama bu tür şeylerden zerre pişmanlık duymuşluğum yoktur.
(Kadehinden bir yudum alır. Masadaki tuz kabını önüne çeker.)
Bir tek kardeşimden mahrum kalmayı kaldıramadım şu hayatta. O da hasta etti beni zaten.
VEFA ZAT
(Başparmağıyla gözlüğünün altından damlayan gözyaşlarını siler)
Münasebetsizliğimi bağışla Memetçiğim.
MEHMET ÖRDEKÇİ
(Bir avuç tuz alır avucuna)
Ben bağışlama defterini çoktan kapattım abi. Canıma kast ettireni bağışlarken çok zorlandım bir tek. Ondan beri de açmaya gerek kalmadı şükür ki.
(Bir damla göz yaşı avucundaki tuza düşer.)
VEFA ZAT
Bak senin tuzun ıslandı, sen istesen bile kokmaz o artık.
(Kadehini Mehmet Ördekçi’ye uzatır.)
Göz gözü gözler, göz özü söyler, dil ahu dilber
Söylemek değildir, çileyi çekip susmaktır hüner
Gecemiz berrak, rakımız kaymak olsun Memet kardeşim.
12. İÇ/YATAK ODASI/GECE
SERAP GERÇEK sıkıntıyla uyanır ve yatakta doğrulur. Gece lambasını yakar ve başucundaki suya uzanır.
SERAP GERÇEK – İÇ SES
Rakımız kaymak olsun mu?
Hayırdır inşallah Vefa Zat ile Mehmet Ördekçi’yi rüyamda nasıl buluşturdum acaba?
(Gece lambasını kapatır. Yorganı üzerine çeker)
Yarın ilk iş Vefa Zat’ın rakımız kaymak olsun diye bir lafı var mı bakmak olsun. Sevdim bu lafı.
FADE OUT
NOTLAR.
- Vefa Zat 15 Mayıs 2019, Mehmet Ördekçi 17 Mayıs’ta aramızdan ayrılmışlardır.
- Bu satırların yazarı Vefa Zat ve Mehmet Ördekçi ile hiç tanışmamıştır ama hep tanıdık hissetmiştir.
- Mehmet Ördekçi’yi tanımayanlar için ‘Sonsuzluğa açılan koğuş’ yazısı aydınlatıcı olacaktır.
- Bu kurgu metin, Vefa Zat ve Mehmet Ördekçi’nin yakınlarının hoş görüsüne sığınılarak yazılmıştır.
